Mật rỉ đường là gì? Công dụng và cách sử dụng mật rỉ đường

Mật rỉ đường không còn là xa lạ gì đối với nhiều người bởi những công dụng tuyệt vời của nó đem lại. Vậy mật rỉ đường là gì? những ứng dụng của mật rỉ đường trong sản xuất, xử lý nước thải công nghiệp, đặc biệt là nước ao nuôi tôm ra sao? Hãy cùng Vietchem Cần Thơ đi làm rõ những vấn đề này nhé!

1. Mật rỉ đường là gì?

Mật rỉ đường hay còn được gọi là mật rỉ, rỉ mật, rỉ đường,…tên trong tiếng Anh là Molasses. Đây là phụ phẩm có dạng chất lỏng đặc sánh còn lại sau khi đã rút đường bằng phương pháp cô đặc và kết tinh. Nguyên liệu sản xuất mật rỉ có thể từ hai loại nông sản là mía đường và củ cải đường. Tuy nhiên, dựa trên điều kiện khí hậu và đặc điểm canh tác thì rỉ đường tại nước ta được làm ra từ mía.

Từ khoảng 100 tấn mía, sẽ sản xuất ra khoảng 3-4 tấn mật rỉ. Đồng nghĩa với sản lượng mật rỉ chiếm khoảng ⅓ sản lượng đường sản xuất.

Mật rỉ đường là gì

2. Đặc điểm tính chất của mật rỉ đường

Mật đường có dạng lỏng, hơi sánh màu nâu đen. Tuy nhiên, độ sánh và độ sậm màu của mật rỉ sẽ còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Mật rỉ nguyên chất sẽ gần như là dung dịch đồng nhất và có khả năng hòa tan được trong nước.

3. Thành phần của Mật rỉ đường

Thành phần đường

Các loại gluxit hòa tan (đường đôi và đường đơn) là thành phần dinh dưỡng chính của rỉ mật, trong đó sucroza là chủ yếu. Tổng lượng đường trong rỉ mật củ cải đường thường thấp hơn trong rỉ mật mía, nhưng lại chứa hầu như toàn bộ là sucroza.

Thành phần	Trung bình	Biến động
Nước	20	17 - 25
Sucroza	35	30 – 40
Glucoza	7	4 – 9
Fructoza	9	5 – 12
Các chất khử khác	3	1 – 5
Các gluxit khác	4	2 – 5
Khoáng	12	7 – 15
Các chất chứa N	4,5	2 - 6
Các axit không chứa N	5	2 – 8
Sáp, sterol và phôtpholipit	0.4	0,1 – 1

Thành phần chất hữu cơ không đường

Các chất hữu cơ không phải là đường của rỉ mật quyết định nhiều tính chất vật lý của nó, đặc biệt là độ nhớt dính. Nó bao gồm chủ yếu là các loại gluxit như tinh bột, các hợp chất chứa N và các axit hữu cơ.

Thành phần	Mật rỉ cải đường	Mật rỉ mía
Sucroza	66	44
Fructoza	1	13
Glucoza	1	10
Axit amin	8	3
Các chất khác	24	30

Thành phần chất khoáng trong mật rỉ

Rỉ mật là một nguồn giàu khoáng. Rỉ mật mía giàu Na, K. Mg và S. Rỉ mật cũng chứa một lượng đáng kể các nguyên tố vi lượng như Cu, Zn, Fe, Mn,…

4. Cách làm mật rỉ đường

Mật rỉ đường có thể sản xuất từ mía, củ cải đường hoặc một số cây carob, nho, chà là, lựu. Trong đó, 75% sản lượng mật rỉ đường sản xuất ra là được làm từ mía và gần 25% là làm từ củ cải đường.

Dưới đây là quy trình sản xuất mật rỉ đường từ mía, cụ thể như sau:

- Thu hoạch mía, cắt bỏ lá. Đem nghiền hoặc cắt nhỏ thân cây để ép lấy nước.

- Đun sôi phần nước để cô đặc cho đến khi tạo nên các tinh thể đường.

- Tách các tinh thể đường ra và phần mật mía thu được sẽ tiếp tục mang đi cô lên.

- Cô đặc khoảng 3 lần đến khi bằng các biện pháp thông thường gần như không thể tạo thêm các tinh thể đường. Chất lỏng còn lại chính là mật rỉ đường.

Cách làm mật rỉ đường

5. Ứng dụng của Mật rỉ đường

5.1. Mật rỉ đường trong đời sống

- Làm nguyên liệu lên men để sản xuất rượu rum.

- Sử dụng trong sản xuất một số loại bia đặc biệt có màu tối.

- Sử dụng để tạo hương cho thuốc lá…

5.2. Mật rỉ đường trong công nghiệp

- Là nguồn cacbon trong một số ngành công nghiệp. Được tẩy trắng bằng magie clorua và dùng để làm chất chống tạo băng.

- Sản xuất cồn etylic dùng làm nhiên liệu động cơ.

- Được hỗn hợp với keo để dùng trong ngành in…

5.3. Trong chăn nuôi trồng thủy sản

- Dùng để bổ sung sắt cho các đối tượng không dung nạp khoáng chất này trong viên sắt bổ sung.

- Sử dụng để lên men tạo ra các sản phẩm như nấm men, axit amin và axit xitric.

- Phụ gia trong chế biến thức ăn chăn nuôi.

- Sử dụng làm mồi câu cá.

- Có tác dụng trong quá trình xử lý nước thải công nghiệp, xử lý ao nuôi tôm. Chỉ cần sử dụng 30 lít/ha mật rỉ đường sẽ giúp giảm được nồng độ pH trong nước ao nuôi tôm, đảm bảo an toàn, không làm ảnh hưởng đến quá trình phát triển của tôm.

công dụng mật rỉ đường trong nuôi tôm

5.4. Mật rỉ đường trong nông nghiệp

- Bổ sung vào đất trồng để tăng hoạt tính sinh học của đất.

- Sử dụng trong thủy canh để cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng.

- Dùng làm nguồn thức ăn trong nuôi cấy vi sinh, ủ phân hữu cơ…

6. Hướng dẫn cách sử dụng mật rỉ đường

6.1. Mật rỉ đường dùng để ủ phần bón

Như các bạn đã biết, Mật rỉ chứa hệ vi sinh và những chất dinh dưỡng cung cấp cho vi sinh vật phát triển mạnh mẽ nhất. Mật rỉ đường từ đây cũng được ứng dụng trong việc ủ phân bón hữu cơ và rác thải gia đình để làm các loại phân bón cho cây trồng.

Để thực hiện việc ủ phân bón bằng mật rỉ đường, bạn nên chuẩn bị thêm chế phẩm nấm đối kháng Trichoderma hoặc chế phẩm ủ rác và phân bón Emuniv để đẩy nhanh tốc độ phân hủy các nguồn nguyên liệu ủ.

• Bước 1: Chọn nơi ủ và chuẩn bị nguyên liệu ủ

Nên chọn nguyên liệu ủ phân là: Phân chuồng (Phân heo, phân bò,phân gà,…) và các loại xác bả thực vật như: rơm rạ, rau quả thừa,..

Nguyên liệu cần để ủ 1 tấn nguyên liệu như sau:

- 600kg rác thải, phế phẩm nông nghiệp, rơm rạ hoặc rau quả thừa.

- 200kg phân chuồng.

- 1kg chế phẩm ủ phân bón (Chế phẩm emuniv hoặc nấm đối kháng trichoderma).

- 2 lít mật rỉ đường ( Lượng mật rỉ đường nhiều càng tốt).

- 3kg cám gạo.

Chỗ ủ nên chọn nơi khô ráo, không bị thấm nước mưa và những nơi đọng nước. Nếu ủ trong các chuồng hoặc mái hiên càng tốt. Mỗi 1 tấn nguyên liệu nên cần diện tich ủ khảng 3m2

• Bước 2. Chuẩn bị chế phẩm để ủ phân bón

Tiến hành cho 1kg chế phẩm ủ phân vào 2 lít mật rỉ đường. Nếu quá đặc không khuấy được, bạn cho thêm ít nước sạch vào (Lưu ý nước sạch, không chứa clo). Khuấy đều dung dịch này làm dung dịch gốc. Chia dung dịch này ra làm 5 phần.

• Bước 3. Ủ phân và đảo đống ủ

Tiến hành trải lớp nguyên liệu phụ phẩm ra nền ủ, độ cao khoảng 40cm ra mặt nền 1.5x1.5m. Cho thêm 1 lớp phân chuồng lên trên. Tiến hành lấy 1 phần dung dịch chế phẩm ở trên, cho thêm một lượng nước trong thùng ô doa.  Và tưới đều lên lớp ủ này.

Cứ tiến hành như vậy cho đến lớp cuối cùng. Tưới chế phẩm lên trên cùng và tiến hành đậy đống ủ bằng nylon hoặc bạt trùm.

Cứ mỗi 7 ngày, kiểm tra đống ủ. Nên đảo trộn để tăng khí Oxi giúp vi sinh có lợi tăng sinh để phân hủy đống ủ nhanh hơn. Sau đó, 1-4 tháng tùy nguyên liệu là có thể sử dụng được phân bón này để bón cho cây.

6.2. Mật rỉ đường dùng làm thức ăn cho gia súc

Có nhiều cách sử dụng Mật rỉ đường cho các loại gia súc nhai lại như trau, bò, dê,… Người chăn nuôi có thể sử dụng Mật rỉ đường như nguồn thức ăn cơ bản hay chr là chất bổ sung trong khẩu phần ăn tùy vào từng điều kiện và chăn nuôi khác nhau. Có 3 phương án có thể áo dụng:

• Cách 1:

Sử dụng Mật rỉ đường như một trong những loại thành phần chính trong khẩu phần ăn của gia súc hằng ngày và thường sử dụng ở tỷ lệ cao, lúc này khuyến cáo là nên sử dụng dưới 20% tổng lượng chất khô của thức ăn để đạt tỷ lệ cân bằng vi sinh và sự lên men trong dạ cỏ lúc này sẽ tạo được lời thế cho động vật chủ. Nếu sử dụng quá 50% sẽ làm giảm giá trị tiêu hóa của các loại thức ăn khác đi kèm, do đó ảnh hưởng đến hiệu quả chăn nuôi.

• Cách 2:

Sử dụng Mật rỉ đường như một dạng chất bổ sung cho gia súc, với lượng khá nhỏ trong chế độ ăn để giúp kích thích cho quá trình lên men dạ cỏ, từ đó tăng tỉ lệ tiêu hóa cho giá súc. Thông thường Mật rỉ đường được sử dụng theo phương án này thường được hóa lỏng và rưới lên các loại thức ăn thô xanh, đặc biệt là các loại giàu xơ, có độ ngon miệng kém ở một số loại phụ phế phẩm nông nghiệp như rơm rạ, thân bắp khô, dây đậu khô,.. để tăng lượng tiêu thụ thức ăn của động vật nhai lại và bổ sung thêm dinh dưỡng.

Mật rỉ đường có thể sử dụng để ủ chua, lên men các loại thức ăn thô xanh như cỏ hay phụ phê phẩm dạng tươi như thân bắp, dây đậu vừa mới thu hoạch hoặc lá nho, lá táo,.. Tùy thuộc vào lượng nước trong thức ăn mà có thể sử dụng hàm lượng phù hợp để ủ chua, có thể từ 2 – 10%.

• Cách 3:

Sử dụng Mật rỉ đường hào tan với nước kết hợp với muối gia súc uống trực tiếp, thông thường có thể sử dụng phương án này hằng ngày cho gia súc bổ sung năng lượng nước cho cơ thể chúng, Mật rỉ đường có độ ngọt và mùi thơm sẽ giúp cho gia súc ngon miệng trong quá trình chăn nuôi vỗ béo hiệu quả.

7. Mua mật rỉ đường giá tốt, chất lượng tại Cần Thơ

Trên đây là những thông tin cơ bản về Mật rỉ đường, hy vọng Hóa Chất Cần Thơ đã mang đến cho bạn đọc cái nhìn tổng quan về loại hóa chất này. Hãy để lại bình luận ngay dưới bài viết nếu bạn còn thắc mắc gì nhé.

Mua mật rỉ đường giá tốt tại Vietchem

Nếu bạn có nhu cầu mua Mật rỉ đường hãy liên hệ với VietChem Cần Thơ bằng cách:

Cách 1: Truy cập website https://hoachatcantho.vn/ để được đặt hàng trực tuyến.

Cách 2: Liên hệ ngay số Hotline 0971 25 29 29

Xem thêm:

• Hydrogen peroxid H2O2 là gì? Tính chất, ứng dụng của H2O2
• PAC là gì? Công dụng và cách sử dụng hóa chấ PAC trong xư lý nước